Οι βλάβες είναι τριχωτές γι αυτό μιλάμε για τριχωτό σπίλο.
Μικροί εκ γενετής σπίλοι: Αυτοί έχουν διάμετρο μικρότεροι από 1,5εκ.
Μεσαίος εκ γενετής σπίλος. Οι σπίλοι αυτοί έχουν διάμετρο από 1,5εκ έως 10εκ.
Γιγάντιος μελανοκυτταρικός σπίλος. Έχει παρουσία εκ γενετής και διάμετρο μεγαλύτερη από 20εκ.
Οι εκ γενετής σπιλομελανοκυτταρικοι σπίλοι congenital nevomelanocytic neavus (CNN), είναι γνωστοί ως τριχωτοί σπίλοι και αποτελούν μία μελαχρωματική βλάβη που υπάρχει κατά την γέννηση. Πολλές ονομασίες έχουν χρησιμοποιηθεί για να κατηγοριοποιήσουν τους σπίλους αυτούς σε μικρούς, μεσαίους ή γιγάντιους. Ανάλογα με την διάμετρο χωρίζονται σε μικρούς κάτω από 1,5εκ, μεσαίους από 1,5 έως 20εκ και μεγάλους από 20εκ και πάνω, οι σπίλοι σε παιδιά που προβλέπεται να φτάσουν σε περισσότερο από 20εκ μετά την ενηλικίωση. Γιγάντιοι σπίλοι θεωρούνται επίσης αυτοί οι οποίοι βρίσκονται στο κεφάλι ενός παιδιού και έχουν διάμετρο πάνω από 9εκ ή πάνω από 6εκ στο σώμα του παιδιού.
Η πιθανότητα οι σπίλοι αυτοί να μεταλλαχτούν σε κακοήθεις είναι σημαντική. Αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη σχετικά με την θεραπεία και τον χειρισμό γενικότερα των βλαβών αυτών. Πολλές μελέτες έχουν γίνει για να διευκρινιστεί ο βαθμός επικινδυνότητας δηλαδή να μετατραπούν οι σπίλοι αυτοί σε κακοήθης μελάνωμα. Πρόσφατη μελέτη από το University of Pennsylvania Medical Center αναφέρει ότι ασθενείς με γιγάντιο σπίλο έχουν 5,7 % πιθανότητα να αναπτύξουν μελάνωμα μέσα σε πέντε χρόνια.
Μελέτη από το Dutch nationwide pathology database αναφέρει ότι οι σπίλοι αυτοί έχουν 12,2% πιθανότητα να αναπτύξουν μελάνωμα. Η ίδια μελέτη αναφέρει αυξημένο κίνδυνο σε αυτούς τους ασθενείς να αναπτύξουν μελάνωμα ο οποίος είναι της τάξης του 6,4% για άντρες και 14,1% για γυναίκες όταν συγκρίνονται με τον γενικό πληθυσμό. Σε γενικές γραμμές αυτά τα άτομα είχαν 50,6% μεγαλύτερη πιθανότητα ανάπτυξης μελανώματος σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Για μικρά CNN το ποσοστό αναφέρεται ανάλογα με τις μελέτες μεταξύ 0,8% και 4,9%. Υποψία κακοήθειας μπορεί να υπάρξει όταν ο σπίλος αρχίζει να αναπτύσσεται υπερβολικά σε ένα συγκεκριμένο σημείο, όταν πονάει, όταν ματώνει, όταν γίνεται πληγή, αλλάζει το χρώμα ή έχει κνησμό. Η θεραπεία των γιγάντιων σπίλων εξαρτάται από το μέγεθος της βλάβης, την περιοχή στην οποία βρίσκεται και την πιθανότητα για κακοήθη εξαλλαγή.
Πολλές φορές αφαιρούνται για αισθητικούς λόγους. Η χειρουργική αφαίρεση στα νεογέννητα μπορεί να γίνει στην ηλικία των 6 μηνών. Οι τρόποι αφαίρεσης συμπεριλαμβάνουν την χειρουργική αφαίρεση, την διαδοχική χειρουργική αφαίρεση, την χρήση διατατήρων δέρματος, την χρήση δερματικών μοσχευμάτων, περιστροφικούς κρημνούς και ελεύθερη μεταφορά ιστών. Συμπληρωματικές θεραπείες μπορεί να είναι τα δερματικά peeling, η δερμοαπόξεση και η λείανση με laser. Ο βασικός τρόπος θεραπείας παραμένει η χειρουργική αφαίρεση. Οι συμπληρωματικές μέθοδοι δεν μπορούν να αφαιρέσουν τελείως την βλάβη. Υπάρχουν CNN οι οποίοι παρουσιάζονται μετά την γέννηση που μπορεί να είναι ένας μήνας έως και δύο χρόνια. Οι σπίλοι αυτοί διαμέτρου μέχρι 10εκ παρουσιάζονται 1/20.000 νεογέννητα ενώ οι σπίλοι με διάμετρο μεγαλύτερη από 20εκ παρουσιάζονται 1/500.000 νεογέννητα. Η παρουσία τους είναι ίδια σε αρσενικά και θηλυκά παιδιά. Ο σπίλος αυτός παρουσιάζεται στο 1% των νεογέννητων και παραμένει για όλη την ζωή. Η βλάβη συνήθως είναι επηρμένη(προεξέχει) αλλά μπορεί να είναι λεία ή να παρουσιάζει διάφορα είδη ανωμαλίας στην επιφάνεια. Ως προς το χρώμα μπορεί να είναι από ανοιχτό καφέ μέχρι βαθύ σκούρο καφέ. Συχνά έχει δύο χρωματισμούς, πιο σκουρόχρωμος εντοπίζεται στο κέντρο της βλάβης.