Αιμαγγειώματα

Οι βλάβες αυτές είναι πιο συνηθισμένες στα πρόωρα νεογνά.

Τα κορίτσια εμφανίζουν μεγαλύτερο ποσοστό αιμαγγειωμάτων, απ’ ότι τα αγόρια.

Στο 10% των περιπτώσεων υπάρχει οικογενειακό ιστορικό παρόμοιων βλαβών.

Εντοπίζονται περισσότερο στην περιοχή της κεφαλής.

Πάνω από τα μισά αιμαγγειώματα είναι αρκετά επιφανειακά και έχουν κόκκινη απόχρωση. Τα υπόλοιπα μπορεί να εντοπίζονται βαθύτερα και να έχουν μπλε χρώμα ή να είναι ταυτόχρονα και επιφανειακά και βαθύτερα.

Στο 80% των περιπτώσεων η βλάβης είναι μονήρης, δηλαδή υπάρχει μόνο ένα αιμαγγείωμα, ενώ στο 20% των περιπτώσεων μπορεί να βρεθούν αιμαγγειώματα σε διάφορα σημεία του σώματος του ιδίου ατόμου. Κάποιες φορές μάλιστα μπορεί να υπάρχουν και αντίστοιχα αιμαγγειώματα σε εσωτερικά όργανα της κοιλιάς. Αυτές οι περιπτώσεις βέβαια δεν είναι πολύ συχνές.

Περίπου 1% έως 3% όλων των νεογέννητων παρουσιάζει κάποιο αιμαγγείωμα. Το ποσοστό αυτό αυξάνεται με το πέρασμα των πρώτων μηνών μετά την γέννηση, όπου είναι το χρονικό διάστημα στο οποίο κυρίως εμφανίζονται τα νέα αιμαγγειώματα. Τα περισσότερα αιμαγγειώματα φτάνουν σε πλήρη ανάπτυξη με τη συμπλήρωση του πρώτου έτους της ζωής του παιδιού. Σε ηλικία περίπου ενός έτους το 10% των νεογνών έχει κάποιο μικρό ή μεγαλύτερο αιμαγγείωμα.

Μετά από το πρώτο έτος, στην πλειονότητα τους τα αιμαγγειώματα αρχίζουν αν υποχωρούν από μόνα τους.

Το 30% περίπου των αιμαγγειωμάτων έχει υποχωρήσει όταν το παιδί φτάσει στην ηλικία των τριών ετών.

Το 50% έχει υποχωρήσει όταν το παιδί φτάσει στην ηλικία των 5 ετών.

Το 70% με 90% έχει υποχωρήσει όταν το παιδί φτάσει στην ηλικία των 7 ετών.

Τα προαναφερόμενα ποσοστά δείχνουν ότι συνήθως δεν συντρέχει κάποιος λόγος ανησυχίας διότι στην πλειονότητά τους τα αιμαγγειώματα υποχωρούν από μόνα τους χωρίς να δημιουργήσουν κανένα πρόβλημα.

Υπάρχουν ορισμένα αιμαγγειώματα τα οποία χρειάζονται αντιμετώπιση.

Τα αιμαγγειώματα που χρειάζονται αντιμετώπιση σε αρχικά στάδια είναι αυτά που:

• δεν υποχωρούν,
• εμποδίζουν τις αναπνευστικές οδούς,
• προκαλούν καρδιολογικά προβλήματα,
• βρίσκονται στην περιοχή του πρωκτού και εμποδίζουν την αφόδευση,
• βρίσκονται στο αυτί κι αποφράσουν τον πόρο του αυτιού,
• βρίσκονται κοντά στο μάτι και δημιουργούν επιπλοκές,
• δημιουργούν προβλήματα πηκτικότητας,
• είναι μεγάλα αιμαγγειώματα του προσώπου,
• δημιουργούν ψυχολογικά προβλήματα,
• δημιουργούν εξέλκωση,
• μολύνονται.

Στις παραπάνω περιπτώσεις καλό είναι η διαδικασία να γίνει σχετικά σύντομα. Οι γονείς του παιδιού θα πρέπει να μην καθυστερούν, σε αυτές τις περιπτώσεις, και να επισκέπτονται τον πλαστικό χειρουργό, ο οποίος εξετάζοντας το παιδί θα συμβουλεύσει για το εάν πρέπει να προχωρήσει σε κάποια διαδικασία και πότε.

Οι επεμβατικές θεραπείες συνήθως είναι

• χειρουργική αφαίρεση,
• εμβολισμός,
• κρυοθεραπεία,
• πίεση.

Οι εφαρμοζόμενες θεραπείες τα τελευταία χρόνια γίνονται όλο και πιο συχνά με χρήση laser που είναι κατάλληλα για αγγειακές βλάβες. Ο πλαστικός χειρουργός θα αποφασίσει ποιος τύπος laser είναι κατάλληλος για την κάθε περίπτωση. Στο 96% των περιπτώσεων η θεραπεία με laser σταματάει την ανάπτυξη των αιμαγγειωμάτων. Κάποια από αυτά υποχωρούν μέχρι να εξαφανιστούν, κάποια άλλα υποχωρούν σημαντικά και κάποια άλλα παρουσιάζουν πάνω από 50% βελτίωση.

Απόφαση για επέμβαση

Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η αναμονή είναι αρκετή για να αποθεραπευτούν οι βλάβες χωρίς να χρειαστεί κάποια επέμβαση. Γι’ αυτό, οι γονείς δεν πρέπει να διακατέχονται από έντονη ανησυχία. Φυσικά, η επίσκεψη στον πλαστικό χειρουργό θα πρέπει να προγραμματιστεί. Ο ειδικός θα εξετάσει το συγκεκριμένο πρόβλημα και θα καθοδηγήσει τους γονείς. Ο πλαστικός χειρουργός στις λίγες περιπτώσεις που κρίνεται αναγκαία η επέμβασή του, θα μπορέσει να δώσει την λύση με τα διάφορα είδη θεραπείας τα οποία γνωρίζει.

Το ομαλό αιμαγγείωμα ή Portwine staine (πήρε το όνομά του από το χρώμα του που μοιάζει με το ομώνυμο κόκκινο κρασί της Πορτογαλίας. Πρόκειται για μια αγγειακή ανωμαλία που μπορεί να εμφανιστεί στην πρώιμη παιδική ηλικία. Συνήθως παραμένει κατά τη διάρκεια όλης της ζωής του ατόμου. Συνήθως εμφανίζεται στο πρόσωπο αλλά μπορεί να παρουσιαστεί οπουδήποτε στο σώμα κυρίως στον λαιμό και στον κορμό. Στην πρώιμή τους φάση είναι επίπεδα και με ένα ροζ χρώμα. Με το πέρασμα του χρόνου όμως μπορεί να γίνουν υπεργερμένα ή  και με πιο σκούρο χρώμα.

Διάγνωση αιμαγγειώματος

Η διάγνωση γίνεται απλώς από την όψη του όπου ένας έμπειρος πλαστικός χειρουργός μπορεί αμέσως να καταλάβει ότι πρόκειται για αυτόν τον τύπο αιμαγγειώματος. Εάν κάποιος θέλει μπορεί να το επιβεβαιώσει κάνοντας μια βιοψία.

Η μαγνητική τομογραφία μπορεί να χρειαστεί προκειμένου να διαγνωστεί αν υπάρχει το sturge-weber syndrome δηλαδή με αιμαγγειώματα στον χώρο του εγκεφάλου.

Όταν το αιμαγγείωμα βρίσκεται στην περιοχή του βλεφάρου, μπορεί να χρειαστεί και μια οφθαλμολογική εξέταση.

Θεραπεία αιμαγγειώματος

Πολλά είδη θεραπειών έχουν προταθεί κατά καιρούς όπως η χειρουργική αφαίρεση, ακτινοβολία, τατουάζ και διάφορα άλλα. Η βασική θεραπεία στις μέρες μας που κατά κύριο λόγω προτιμούμε, είναι η θεραπεία με laser. Δεν μπορεί οποιοδήποτε laser να αντιμετωπίσει την βλάβη αυτή, αλλά ο εξειδικευμένος πλαστικός χειρουργός με βάση την εμπειρία του θα κάνει την επιλογή του σωστού μηχανήματος ή συνδυασμό διαφορετικών μηχανημάτων laser. Έχει αποδειχθεί ότι στα περισσότερα άτομα με μια έως τρεις θεραπείες laser τα portwine stain αιμαγγειώματα, βελτιώνονται κατά 25%. Βεβαίως πρέπει να έχει κανείς στο μυαλό του, ότι μπορεί να χρειαστούν πάρα πολλές θεραπείες προκειμένου κανείς να δει  ένα ολοκληρωτικό αποτέλεσμα. Το αποτέλεσμα αυτό μπορεί να μην είναι η απόλυτη εξαφάνιση της βλάβης, αλλά η μείωσή της ε βαθμό τέτοιο που να μπορεί να καλύπτεται αρκετά καλά.

Το laser έχει το πλεονέκτημα του να καταστρέφει τα μικρά αγγεία από τα οποία αποτελείται το αιμαγγείωμα χωρίς να επηρεάζει το δέρμα της περιοχής. Για το λόγω αυτό η αφαίρεση συνήθως γίνεται χωρίς να παραμένει κάποιο σημάδι. Η αντιμετώπιση μπορεί να γίνει από πολύ μικρή ηλικία, όπως αυτή του ενός έτους προκειμένου όταν το παιδί φτάσει στην ηλικία του να πάει σχολείο, να έχει βελτιωθεί αρκετά η εικόνα ώστε να μην δεχτεί την απόρριψη από τα παιδιά της ηλικίας του και επομένως να μην του δημιουργηθούν ψυχολογικά προβλήματα. Η επιλογή της κατάλληλης μεθόδου για κάθε είδος βλάβης μπορεί να οδηγήσει σε πολύ καλά αποτελέσματα.

ΑΓΓΕΙΑΚΟΙ ΣΠΙΛΟΙ

Η σωστή διάγνωση είναι απαραίτητη προκειμένου να γνωρίζει κανείς τις πιθανές επιπλοκές  που μπορεί να συμβούν στο μέλλον και να σχεδιάσει τη πιθανή θεραπεία τους. Τα αιμαγγειώματα είναι κακοήθης όγκοι των αγγείων, μπορεί να μην είναι παρόντα κατά τη γέννηση αλλά να εμφανιστούν μέσα στις πρώτες τέσσερις εβδομάδες μετά από αυτήν. Το χρώμα τους είναι ροζ ή μπλε αλλά κάποιες φορές μπορεί να είναι και μπλε. Παρουσιάζονται λόγω της μορφής τους ορισμένοι τα ονομάζουν ως αγγειώματα με εικόνα φράουλας. Συνήθως παρουσιάζονται στο κεφάλι ή στο λαιμό, αλλά μπορεί να βρίσκονται και οπουδήποτε στο σώμα του παιδιού ακόμα και σε εσωτερικά όργανα. Στην αρχή εμφανίζονται σαν αποχρωματισμοί του δέρματος που αργότερα γίνονται πιο σκούρα και επηρμένα (προεξέχουν). Κάποια από αυτά αφορούν μόνο στην επιφάνεια του δέρματος ενώ άλλα και σε βαθύτερα στρώματα.

ΑΓΓΕΙΑΚΕΣ ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ

Οι αγγειακές δυσπλασίες είναι ανώμαλες συλλογές από αιμοφόρα αγγεία. Σε αντίθεση με τα αιμαγγειώματα που συνήθως υποχωρούν, οι αγγειακές δυσπλασίες είναι μόνιμες. Μεγαλώνουν μαζί με την ανάπτυξη του παιδιού. Οι πιο συνηθισμένες από αυτές είναι τα portwine stain αιμαγγειώματα και οι τηλεαγγειεκτασικοί σπίλοι παρότι υπάρχουν και διάφορες άλλες παραλλαγές αυτών.

Τα portwine stain είναι επίπεδα, κόκκινου ή μωβ χρώματος, αγγειακές βλάβες που συνήθως είναι παρόντα στο πρόσωπο και είναι εμφανή από τη γέννηση του παιδιού. Όπως τα αιμαγγειώματα τα portwine stain μπορούν να εμφανίζονται οπουδήποτε στο σώμα. Καθώς το παιδί μεγαλώνει το δέρμα που βρίσκεται δίπλα στο portwine stain συνήθως γίνεται παχύτερο και προεξέχει. Μπορεί να αυξάνονται σε πάχος και να ματώνουν εύκολα όταν τραυματίζονται. Όταν τα portwine stain παρουσιάζονται κοντά στο μέτωπο ή στα ζυγωματικά και τα μάτια τότε μπορεί να έχουμε το λεγόμενο seurge-weber. Αυτό το σύνδρομο σχετίζεται με δυσπλασίες στα αιμοφόρα αγγεία του προσώπου και του εγκεφάλου καθώς και πίεση ενδοοφθαλμική (γλαύκωμα).

Περίπου το 30% με 50% των νεογέννητων έχουν επίπεδες ροζ κηλίδες στο δέρμα. Αυτές οι κηλίδες ονομάζονται τηλεαγγειεκτασικοί σπίλοι και είναι εμφανείς στο πρόσωπο, στον λαιμό, στα βλέφαρα, στο άνω χείλος, στο πίσω μέρος του λαιμού και στο μέτωπο. Όταν τα μωρά κλαίνε και η θερμοκρασία τους αυξάνεται οι κηλίδες αυτές μπορεί να γίνονται πιο κόκκινες. Αυτές οι βλάβες συνήθως αποχρωματίζονται ή ακόμα και εξαφανίζονται όταν το παιδί μεγαλώνει. Αυτές που αντίθετα παραμένουν μπορεί να γίνουν πιο εμφανής επηρεάζοντας την εμφάνιση  ή και τη λειτουργικότητα των οργάνων του σώματος όπως βλέφαρα ή χείλος.

ΦΛΕΒΙΚΕΣ ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ

Πρόκειται για βαθιές ανωμαλίες των φλεβών. Αυτές οι δυσπλασίες παρουσιάζονται σαν μπλε χρώματος βλάβες στο δέρμα. Παρότι είναι παρούσες κατά τη γέννηση, μερικές μπορεί να μην είναι εμφανής για πολλά χρόνια.

ΛΕΜΦΙΚΕΣ ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ

Πρόκειται για βλάβες τυπικά στο κεφάλι ή στο λαιμό που προέρχονται από ανώμαλη κατασκευή λεμφικών αγγείων. Αυτές οι δυσπλασίες διακόπτουν την φυσιολογική πορεία του λεμφικού συστήματος, κάνοντας τα λεμφαγγεία να διατείνονται. Η διάταση καταλήγει σε οίδημα και μερικές φορές διογκώνει τους ιστούς και τα κόκαλα.

ΑΡΤΗΡΙΟΦΛΕΒΩΔΕΙΣ ΔΥΣΠΛΑΣΙΕΣ

Πρόκειται για βλάβες του κυκλοφορικού συστήματος. Ανώμαλες επικοινωνίες μεταξύ αρτηριών και φλεβών δημιουργούν αυτές τις δυσπλασίες. Συνήθως είναι εμφανής στο κεφάλι ή στον λαιμό αλλά πολλές φορές και στο στήθος, την κοιλιά και τα άκρα. Μπορούν επίσης να αφορούν  σε όργανα, όπως για παράδειγμα στον εγκέφαλο.